In het jaar 2020 gaf Agnes Pas zichzelf de opdracht om elke dag een reflectie te schrijven. Het geheel werd een ode aan het leven ondanks de onverwachte pandemie. Het feit dat ze al langer in een soort lockdown vertoeft omwille van mantelzorg, was een stimulans om op deze manier het leven van elke dag te verdiepen en te verrijken.

Hoewel het concept ‘religie’ een kernthema vormt in onze maatschappelijke debatten, is een duidelijke definitie niet voorhanden. Toch hebben we de indruk dat we het fenomeen ‘religie’ wel kunnen aanwijzen wanneer het ergens aanwezig is en bestaan er heel wat veronderstellingen over die we dagelijks aantreffen in allerhande krantenopinies, politieke debatten en onderwijscurricula. Zo gaan we er vaak vanuit dat religie zich in de eerste plaats op geloof baseert, dat religie op gespannen voet staat met wetenschap en dat er zonder religies veel minder geweld zou zijn. Het enige probleem is dat dergelijke veronderstellingen over het algemeen niet kloppen.

In de maatschappelijke debatten rond racisme en discriminatie roepen weinig woorden zo’n hevige reacties op als het woord ‘islamofobie’. Dit kleine, krachtige boekje van antropoloog Martijn de Koning is bijgevolg meer dan op zijn plaats. Geen grootse theorieën of uitvoerige bespiegelingen, maar concrete voorbeelden en gerichte argumenten die je kan bovenhalen wanneer je met familie, kennissen of collega’s in een discussie over de thematiek terecht komt.

Veel joodse denkers worstelen in de nasleep van de Holocaust met twee vragen: hoe is deze georganiseerde misdaad in godsnaam mogelijk geweest? En hoe kunnen we voortaan nog het Westerse vrije denken vertrouwen? Als joodse vluchtelinge en filosofe legt Hannah Arendt de oorzaak van het falen vooral in de heersende ‘cultuur van gedachteloosheid’. Zij zoekt naar een remedie tegen de banalisering van het kwaad. 

Van de media wordt verwacht dat ze als ‘vierde macht’ het bredere publiek informeert en de bestaande machtsstructuren aan een kritische blik onderwerpt. Verschillende media-analyses wijzen echter uit dat de media die opdracht vaak niet vervullen. Ze slagen er dikwijls niet in om burgers correct te informeren of werkelijke kritisch met de bestaande machtsstructuren om te gaan. Integendeel, veelal blijken er heel wat onderhuidse relaties te bestaan tussen de media en de machtshebbers.

In de hedendaagse berichtgeving spelen er dan ook een aantal onderhuidse processen die vaak onderbelicht blijven maar die er voor zorgen dat de meeste mediakanalen hun functie van kritische informatieverstrekker niet voldoende (kunnen) opnemen.

Op geregelde tijdstippen krijgen we in de media te horen dat een groot deel van de Vlaamse en Nederlandse moslimjongeren de evolutietheorie niet accepteren. Meer dan andere leerlingen, zouden zij het creationisme onderschrijven en zich daarom niet akkoord verklaren met de leerstof van de lessen biologie. 

Vasten is één van de krachtigste manieren om onze spiritualiteit te voeden, versterken en beleven. Al zijn velen het vergeten, er schuilt een enorme traditie onder die ook vandaag meer dan relevant blijft. Gandhi en Jezus zijn twee meesters van het vasten. Als geen ander kunnen zij ons aanleren wat vasten betekent en hoe we het kunnen aanpakken. Hun woorden en daden van eenvoud kunnen een diepere wijsheid aanboren en ons inspireren tot concrete daden van echte zuivering. Hun inzichten tonen hoe vasten kan helpen om elke strijd door te komen - zowel onze innerlijke spirituele strijd als onze strijd tegen maatschappelijk onrecht.